«Սահմաններից այն կողմ» - Ֆրենսիս Քյուրքջյան. ժամանակակից պարֆյումերիայի ալքիմիկոսը

Ֆրենսիս Քյուրքջյանը՝ մեր ժամանակների ամենայայտնի պարֆյումերներից մէկը։ Հայկական ժառանգութեամբ և ֆրանսիական դաստիարակութեամբ Քյուրքջյանը յեղափոխել է շքեղ բոյրերի աշխարհը՝ իր արւեստով, նորարարութեամբ և բոյրի հանդէպ խոր կիրքով: Պատմութեան ամենայայտնի օծանելիքներից մէկի ստեղծումից մինչև իր սեփական Maison-ի ստեղծումը, նրա պատմութիւնը ստեղծարարութեան, հաստատակամութեան և մշակութային արմատների հետ անխզելի կապի պատմութիւն է:

Ֆրենսիս Քյուրքջյանը ծնուել է 1969 թուականին Ֆրանսիայի Փարիզ քաղաքում, հայ ընտանիքում։ Վաղ տարիքից նա տարուած էր արուեստով, երաժշտութեամբ և արուեստագործութեամբ, բայց պարֆյումեր դառնալու նրա ուղին ամեն ինչ չէր, քան սովորական: Սկզբում նա երազում էր դառնալ բալետի պարող, սակայն ճակատագիրն այլ ծրագրեր ունէր։ 15 տարեկանում նա բացայայտեց բուրմունքների աշխարհը և գրաւեց անտեսանելի, բայց խորապէս զգացմունքային ինչ-որ բան ստեղծելու գաղափարը:

Վճռելով այս կիրքը կարիերայի վերածել՝ Քյուրքջյանն ընդունուեց հեղինակաւոր ISIPCA՝ Վերսալի օծանելիքի հանրայայտ դպրոցը, որտեղ նա կատարելագործեց իր հմտութիւնները քիմիայի և հոտառութեան մէջ: 25 տարեկանում նա պատմութիւն կերտեց՝ ստեղծելով Le Mâle Jean Paul Gaultier-ի համար, բուրմունք, որը դարձաւ աշխարհի ամենավաճառուոող և ամենաճանաչուած օդեկոլոններից մէկը:

Le Mâle- ի հաջողութիւնը նրան բերեց օծանելիքի արդիւնաբերութեան էլիտար շարքերի մէջ՝ ձեռք բերելով տեսլական տաղանդի համբաւ:

Յաջորդ երկու տասնամեակների ընթացքում Քյուրքջյանն աշխատել է շքեղ նորաձևութեան և բուրմունքի խոշորագոյն անունների հետ: Նրա ստեղծագործութիւնները այնպիսի ապրանքանիշերի համար, ինչպիսիք են Dior-ը, Narciso Rodriguez-ը և Elie Saab-ը, ցոյց տուեցին նրա կարողութիւնը՝ ստեղծելու բոյրրեր, որոնք և՛ անժամկէտ էին, և՛ ժամանակակից: Բայց այն, ինչ առանձնացնում էր նրան, նրա գեղարուեստական​​մօտեցումն էր. Քյուրքջյանը բուրմունքը տեսնում էր ոչ միայն որպէս արտադրանք, այլ որպէս փորձ, ինքնաարտայայտման ձև, ինչպէս երաժշտութիւնը կամ նկարչութիւնը:

Նրա ամենահիասքանչ նախագծերից մէկը Մարի Անտուանետի կրած օծանելիքի վերականգնումն էր՝ պատմական գլուխգործոց, որը ներառում էր մանրակրկիտ հետազօտութիւն և բոյրերի քիմիայի անզուգական ըմբռնում: Այս նախագիծը ցոյց տուեց Քյուրքջյանի խոր յարգանքը պատմութեան և աւանդոյթների նկատմամբ՝ միախառնելով անցեալը ժամանակակից նորարարութիւնների հետ:

2009-ին նա համարձակ քայլ արեց և հիմնեց «Maison Francis Kurkdjian» իր բուրմունքների տունը։ Նրա տեսլականը պարզ էր՝ ստեղծել համարձակ, էլեգանտ և ամբողջովին իւրայատուկ օծանելիքներ: Նրա ֆիրմային բուրմունքը՝ «Baccarat Rouge 540», դարձաւ ակնթարթային ֆենոմեն, որը սիրուեց յայտնի մարդկանց, թագավորական ընտանիքի և բուրմունքների սիրահարների կողմից ամբողջ աշխարհում: Բոյրը, զաֆրանի, յասմիկի, սաթի և մայրիի հմայող խառնուրդով, վերիմաստաւորեց շքեղ օծանելիքի գաղափարը: Դրա յաջողութիւնը ամրացրեց Քյուրքջյանի ժառանգութիւնը՝ որպէս իր սերնդի ամենազդեցիկ պարֆյումերներից մէկը:

Առևտրային յաջողութիւններից այն կողմ, Քյուրքջյանը շարունակաբար առաջ է մղել պարֆյումերիայի սահմանները: Նա նախագծել է հոտառական արուեստի ինստալյացիաներ, ստեղծել է յատուկ բոյրեր անհատների համար, և նոյնիսկ օծանելիք է արել շատրուաններ և հանրային տարածքներ՝ վերածելով օծանելիքը բազմազգ զգայական փորձի: Նրա մօտեցումը արտացոլում է այն փիլիսոփայութիւնը, որ բոյրը խորապէս կապուած է յիշողութեան, զգացմունքների և ինքնութեան հետ:

2021 թուականին Քյուրքջյանը նշանակուել է Dior-ում օծանելիքների ստեղծագործ տնօրէն, պաշտօն, որը նրան դրել է աշխարհի ամենահեղինակաւոր բուրերի տներից մէկի ղեկին։ Նրա դերը Dior-ում թոյլ է տալիս նրան ձևաւորել շքեղ պարֆյումերիայի ապագան՝ միաժամանակ պահպանելով իր գեղարուեստական​​անկախութիւնը սեփական ապրանքանիշի միջոցով:

Հետաքրքիր է, որ չնայած իր համաշխարհային հռչակին, Քյուրքջյանը շարունակում է խորապէս կապուած մնալ իր հայկական արմատներին: Նա պատմել է այն մասին, թէ ինչպէս է իր ժառանգութիւնն ազդում իր աշխատանքի վրայ. հարուստ, տաք և հիւսուածքային բոյրերի հանդէպ իր սէրը յաճախ ներշնչուած է Հայաստանի համեմունքներով, բնապատկերներով և պատմութեամբ: Նրա ճանապարհորդութիւնը վկայում է մշակութային ինքնութեան և գեղարուեստական ​​տեսլականի ուժի մասին՝ ապացուցելով, որ կիրքն ու վարպետութիւնը կարող են անցնել սահմանները:

Ֆրենսիս Քյուրքջյանն աւելին է, քան պարֆյումեր. նա հեքիաթասաց է, նկարիչ և ռահվիրայ, ով վերիմաստաւորել է բուրմունքի ընկալման ձևը: Le Mâle-ից մինչև «Baccarat Rouge 540» և դրանից դուրս, նրա ստեղծագործութիւնները շարունակում են գերել և ոգեշնչել: