Abp Kupny: orędzie polskich biskupów wpłynęło na jedność Europy

Tomasz Zielenkiewicz

W 1965 roku polscy biskupi wystosowali do biskupów niemieckich orędzie. Dokument napisał ówczesny arcybiskup wrocławski Bolesław Kominek. List zawierał słowa: „Przebaczamy i prosimy o przebaczenie”. Podczas konferencji prasowej, rozpoczynającej obchody abp Kupny podkreślił, że list autorstwa kardynała Kominka, jak i odpowiedź niemieckich biskupów, były dokumentami przełomowymi.

„Spotykamy się po 60 latach od ich wystosowania i z tej perspektywy wiemy, jak mocno uformowały późniejszą zjednoczoną Europę i jak wpłynęły na jej obecny kształt. Widzimy, że orędzie polskich biskupów było w pewnym sensie wizjonerskie i wyprzedziło swoje czasy” – powiedział metropolita wrocławski.

Prekursorki list

Arcybiskup wyraził wiarę, że orędzie nadal będzie oddziaływać, nie tylko na Polskę i Niemcy, ale na całą Europę. „Europa – [przyp red.] potrzebuje pokoju, prawdziwego dialogu i jedności opartej na uniwersalnych wartościach chrześcijańskich. O tym, że idea pojednania jest nadal aktualna, chyba nie trzeba nikogo przekonywać” – zaznaczył hierarcha.

„Jako następca kardynała Bolesława Kominka czuję się wręcz zobowiązany, by przypomnieć, iż to właśnie z Wrocławia wyszła niesamowita iskra pojednania polsko-niemieckiego i my swoją obecnością dzisiaj ją kontynuujemy” – podkreślił. Zdaniem arcybiskupa przesłanie orędzia „pomaga spojrzeć na drugiego człowieka oczami Jezusa, pełnymi zrozumienia i miłości”.

Wspólna Europa

Bp Georg Bätzing, przewodniczący Konferencji Episkopatu Niemiec, podkreślił, że Polska i Niemcy potrzebują siebie nawzajem. Jego zdaniem jest to konieczne, dla budowy Europy, „która ma być dla nas wszystkich gwarantem bezpieczeństwa i pokoju, wolności i sprawiedliwości społecznej”.

„W ciągu ostatnich czterech lat Polska i Niemcy stały blisko siebie, wspierając Ukraińców i w walce obronnej, świadcząc pomoc humanitarną i wzmacniając stabilność kontynentu. Kościół w Polsce i Kościół w Niemczech są również tak samo potrzebne. Gdy bowiem przemawia jednym głosem, potrafi wnosić do debat wymiar etyczny, który oparty  jest na Ewangelii. Skuteczność naszych wysiłków zależy również od naszej współpracy i jedności naszego świadectwa” – zaznaczył niemiecki hierarcha.

Inspiracja dla narodów

Orędzie sprzed 60 lat bp Bätzing nazwał „odważną inicjatywą”. Wskazał, że „powinna być dla nas ożywczą inspiracją na drodze pogłębiania współistnienia naszych narodów i całego naszego kontynentu”.

Przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski abp Tadeusz Wojda przypominał, że list biskupów polskich powstawał w kontekście Soboru Watykańskiego II. „Duchowe znaczenie słów przebaczamy i prosimy o przebaczenie, miało w sobie całą głębię chrześcijańskiej duchowości. Dotykało prawdy o grzechu, który rani relacje międzyludzkie i międzynarodowe” – wskazał.

Zaznaczył, że orędzie było jak balsam „na wciąż jeszcze żywe rany wojny w pamięci obu narodów rozdrapywane obrazami zbrodni, zniszczeń, deportacji, obozów koncentracyjnych”.

Odwaga Kościoła

„Kościół obu narodów miał odwagę mówić językiem Ewangelii, nie polityki. Miał odwagę wskazać, że pojednanie jest możliwe, ponieważ Bóg jest większy niż nasze lęki, a Duch Święty przekracza granice i mury” – powiedział arcybiskup Wojda.

Uroczyste obchody rozpoczęły się przed południem pod pomnikiem kard. Bolesława Kominka przy ul. Najświętszej Maryi Panny na Wyspie Piasek. Następnie przeniosą w archikatedrze wrocławskiej pw. św. Jana Chrzciciela zostanie odprawiona Msza Święta z udziałem polskich i niemieckich biskupów. Częścią świętowania jest otwarcie stałej wystawy „Pojednanie dla Europy” w Muzeum Archidiecezjalnym.

O godzinie 17.00, w kościele NMP na Piasku rozpocznie się modlitwa ekumeniczna ze śpiewami z Taizé z udziałem chrześcijan różnych wyznań. Natomiast zwieńczeniem całego dnia będzie wieczorny koncert „Wrocław dla pojednania” w Narodowym Forum Muzyki, poświęcony historii stosunków polsko-niemieckich wpisanych w dzieje Wrocławia.

19 listopada, odbędzie się międzynarodowa konferencja naukowa na Papieskim Wydziale Teologicznym pt. „60. rocznica Orędzia biskupów polskich do biskupów niemieckich” z udziałem m.in. prof. Normana Daviesa.

(Autor jest pracownikiem Polskiego Radia S.A. w likwidacji)