UNCTAD16:Mifumo ya kifedha kimaifa lazima ibadilike kuhudumia maendeleo
Na Angella Rwezaula – Vatican.
Katika Mkutano wa Umoja wa Mataifa wa Biashara na Maendeleo,(UNCTAD,) chombo ambacho ni cha kudumu cha serikali kati ya serikali kinachofanya kazi kusaidia nchi zinazoendelea kufaidika na uchumi wa dunia na wakati huo huo kinatoa utafiti, usaidizi wa kiufundi, na usaidizi wa kuunganisha mataifa yanayoendelea katika uchumi wa dunia na kudhibiti changamoto za utandawazi kilisema kuwa “Ni wakati wa kurekebisha fedha za kimataifa ili kuokoa Malengo ya Maendeleo Endelevu”. Katika muktadha huo ambapo chombo hiki kimebainisha kwamba Mifumo ya kifedha ya kimataifa lazima ibadilike ili kuhudumia maendeleo, na sio kuibana. Kimesema hivyo katika mkutano wa mara nne wa UNCTAD, wa viongozi wa dunia wakendelea kuelezea jinsi ya kubadili mkondo huo, Huko Vienna nchini Uswiss tarehe 20 Oktoba 2025.
Kulipa madeni
Hospitali nchini Zambia iliahirisha ununuzi wa vifaa ili kulipa deni. Shule nchini Bangladesh zilifungwa mapema kwa sababu ya vikwazo vya bajeti. Akizungumza katika meza ya ngazi ya juu wakati wa Mkutano wa 16 wa Biashara na Maendeleo wa Umoja wa Mataifa (UNCTAD16), Katibu Mkuu Rebeca Grynspan aliakisi uamuzi mgumu unaokabili baadhi ya nchi maskini zaidi duniani: Kushindwa kulipa deni au maendeleo yao. Hivi sasa, zaidi ya watu bilioni 3.4 wanaishi katika nchi zinazotumia zaidi kulipa madeni kuliko afya au elimu.Wakati huo huo, katika ulimwengu wa ukuaji wa chini, misaada inayopungua na shida ya kifedha inayoongezeka, mataifa yanayoendelea yanaendelea kukabiliwa na pengo la ufadhili la kila mwaka la $ 4 trilioni kwa maendeleo endelevu. Mfumo wa fedha wa kimataifa unashindwa kukidhi mahitaji ya nchi zinazoendelea, na kuacha mabilioni ya watu wamenaswa katika mzunguko wa madeni na uwekezaji duni ambao unatishia maendeleo ya kimataifa kuelekea Malengo ya Maendeleo Endelevu.
Wito kwa Mageuzi ya haraka
Wito wa mageuzi ya haraka unatokana na Ahadi ya Sevilla, iliyopitishwa Julai katika Mkutano wa 4 wa Kimataifa wa Ufadhili wa Maendeleo. Makubaliano haya yanaweka ramani ya barabara ya kufanya ufadhili wa kimataifa kuwa wa kisasa, kuimarisha sauti ya mataifa yanayokopa, na pia kukuza uwajibikaji wa utoaji mikopo na ukopaji. "Ahadi ya Sevilla inatoa ramani ya barabara - sasa tunahitaji kuifuata," Bi Grynspan alisema. Mkuu huyo wa UNCTAD alitaja vipaumbele viwili: Kurekebisha usanifu wa fedha wa kimataifa ili kutoa ukwasi kwa wakati na kwa usawa na kuunda majukwaa mapya ya ushirikiano wa madeni ambayo yanawapa wakopaji sauti kubwa ya pamoja.
Jukumu muhimu la UNCTAD
Wazungumzaji katika jedwali la mawaziri walikubaliana kuwa kurekebisha usanifu wa fedha duniani si jambo la hiari tena. Ahmed Kouchouk, Waziri wa Fedha wa Misri, alionya kwamba nchi nyingi zinazoendelea "zimelazimishwa kukiuka malengo na malengo yao ya maendeleo" kwa sababu ya nafasi ndogo ya kifedha. "Hatukosi deni letu," alisema. "Tunakosa maendeleo yetu. Inés Carpio San Román, Mkurugenzi Mkuu wa Fedha wa Kimataifa wa Hispania, alisisitiza jukumu la UNCTAD katika kuendeleza utekelezaji wa mageuzi ya Sevilla. "UNCTAD ina jukumu muhimu la kutekeleza kwa sababu ya utaalamu wake juu ya madeni na uchambuzi wa hatari wa kimfumo - na kwa sababu ya uaminifu wake kama mratibu na Nchi zote Wanachama wa Umoja wa Mataifa," alisema.
Washiriki wengine ni pamoja na Elmer José Germán Gonzalo Schialer Salcedo, Waziri wa Mambo ya Nje wa Peru; Daniel Pacho, Katibu Msadizi wa Sekta ya Kimataifa ya Vatican, Paolo Gentiloni, Mwenyekiti Mwenza wa Kundi la Wataalamu la Umoja wa Mataifa kuhusu Madeni; na Carlos Correa, Mkurugenzi Mtendaji wa Kituo cha Kusini.
