Liturgiya oxunuşları: 26 SENTYABR. Adi Dövrün XXV həftəsinin cüməsi
BİRİNCİ OXUNUŞ Haq 1, 15-2,9
Bu hadisə padşah Daranın hakimiyyətinin ikinci ili, altıncı ayın iyirmi dördündə baş verdi. Yeddinci ayın iyirmi birində peyğəmbər Haqqay vasitəsilə Rəbbin bu sözü nazil oldu: «İndi Yəhuda valisi Şealtiel oğlu Zerubbabilə, baş kahin Yehosadaq oğlu Yeşuaya və xalqın sağ qalanlarına belə söylə: “Sizin aranızda kim burada olan məbədin əvvəlki əzəmətini görmüşdür? İndi buranı necə görürsünüz? Gözünüz önündə sanki bir heçə çevrilməyibmi?” Rəbb deyir: “İndi isə, ey Zerubbabil, qüvvətlən! Qüvvətlən, ey baş kahin olan Yehosadaq oğlu Yeşua! Ey bütün ölkə xalqı, qüvvətlənin və işləyin! Çünki Mən sizinləyəm”. Ordular Rəbbi belə bəyan edir: “Misirdən çıxan zaman sizinlə bağladığım əhdə əsasən Ruhum aranızdadır. Qorxmayın!” Budur, Ordular Rəbbi belə deyir: “Tezliklə Mən göyləri, yeri, dənizi, torpağı bir də lərzəyə gətirəcəyəm! Bütün millətləri lərzəyə salacağam; bütün millətlərin var-dövləti gələcək və bu evi əzəmətlə dolduracağam”. Ordular Rəbbi belə deyir. “Bütün qızıl-gümüş Mənimdir”. Ordular Rəbbi belə bəyan edir. Ordular Rəbbi belə deyir: “İndiki məbədin əzəməti əvvəlkindən üstün olacaq. Bu yerə əmin-amanlıq verəcəyəm”. Ordular Rəbbi belə bəyan edir».
Təfsir
Yəhudilərin sürgündən qayıtmasından sonra Yerusəlim məbədinin bərpasının tarixi ilə tanış olmağa davam edirik. Bərpa işləri sürətlə gedir, lakin ilk məbədin (Süleymanın məbədinin) əzəmətini xatırlayan ağsaqqallar yeni məbədə baxır və onun daha sadə olduğunu görürlər. Rəbb Haqqay vasitəsilə soruşur: " Sizin aranızda kim burada olan məbədin əvvəlki əzəmətini görmüşdür? Gözünüz önündə sanki bir heçə çevrilməyibmi?" Ey bütün ölkə xalqı, qüvvətlənin və işləyin! Çünki Mən sizinləyəm. Misirdən çıxan zaman sizinlə bağladığım əhdə əsasən Ruhum aranızdadır. Qorxmayın!” " Bu, əsas məqamdır. Allah məbədin sadə görünməsini inkar etmir, lakin O, cəsarətli olmağa çağırır, çünki “İndiki məbədin əzəməti əvvəlkindən üstün olacaq”. Bu peyğəmbərlik bu kiçik məbədin gələcək izzətinin birincinin izzətini üstələyəcəyini söyləyir. Bu gün İsada Allahın surətində və bənzərində yaradılmış həmin məbəd bizik. Lakin sürgündən sonrakı məbəd kimi, bizim “məbədimiz” də bəzən xarabalığa çevrilir. Uca Allahın bizim üçün nəzərdə tutduğu ilkin gözəlliyimizi itiririk. Bu gün Rəbb bizi “qorxmamağa”, öz içimizdə cəsarət tapmağa və işə yenidən başlamağa çağırır. Bu, öz üzərimizdə işləməyə başlamaq, daxili “məbədimizi” yenidən qurmaq deməkdir. Bunu etsək, Allahın mərhəməti ilə yenilənərək, əvvəlkindən daha çox parlaya biləcəyik. Bu mənada “məbədimizin” gələcək izzəti əvvəlkindən daha böyük olacaqdır.
İNCİL Luka 9, 18-22
Bir gün İsa tək dua edirdi. Şagirdlər də yanında idi. İsa onlardan soruşdu: «Camaatın dediyinə görə Mən kiməm?» Onlar belə cavab verdilər: «Bəziləri Vəftizçi Yəhya, başqaları İlyas, digərləri isə deyirlər ki, qədim peyğəmbərlərdən biri dirilib». İsa onlara dedi: «Bəs siz nə deyirsiniz? Sizcə Mən kiməm?» Peter cavab verdi: «Sən Allahın Məsihisən». İsa şagirdlərinə qadağan edib əmr etdi ki, bunu heç kəsə danışmasınlar. O dedi: «Bəşər Oğlu çox əzab çəkməli, ağsaqqallar, başçı kahinlər və ilahiyyatçılar tərəfindən rədd olunmalı, öldürülməli və üçüncü gün dirilməlidir».
Təfsir
Bugünkü İncildə Rəbb Öz şagirdlərinə imanı dərk etmək üçün əsas olan iki sual verir. İsa camaatın Onun haqqında nə düşündüyünü soruşur. Şagirdlər geniş yayılmış fikirləri sadalayaraq cavab verirlər: Vəftizçi Yəhya, İlyas və ya peyğəmbərlərdən biri. Bu cavablar keçmişin fikirlərinə və biliklərinə əsaslanır. İnsanlar İsanı böyük adam, ənənələrin davamçısı kimi görürlər, lakin Onun unikal rolunu başa düşmürlər. Fərziyyələrə və zahiri müşahidələrə əsaslanan bilik Məsihin əsl mahiyyətini aşkar edə bilməz. İsa camaata deyil, şəxsən hər bir şagirdə ünvanlanan başqa bir sual verir: “Bəs siz nə deyirsiniz? Sizcə Mən kiməm?” O, səthi fikirlərlə kifayətlənmir. Peterin cavabı — “Sən Allahın Məsihisən” — vəhydir, lakin bu etirafdan sonra İsanın xəbərdarlığı gəlir: Bəşər Oğlu əzab çəkməli, rədd edilməli, öldürülməli və dirilməlidir. Onun davamçısı olmaq sadəcə Onun böyüklüyünə inanmaq deyil; əzabdan dirilməyə aparan qurban sevgisi yolunda Onunla birlikdə addımlamaq deməkdir. Bugünkü oxunuş bizi eyni suala cavab verməyə çağırır: “Sizcə Mən kiməm?”. Məsihi həqiqətdə dərk etmək başqalarının fikirləri ilə deyil, Onunla şəxsi münasibət vasitəsilə mümkündür. Bu münasibət o zaman qurulur ki, biz Onun fədakarlıqla ifadə olunan məhəbbətini qəbul etmək istəyi ilə Onun ardınca gedirik. Beləliklə, bu sualın cavabı sadəcə sözlərlə deyil, həyat tərzi ilə verilir.