Papa Türkiyədə: Gəlin qardaşlıq və sülh körpüləri quraq
Françeska Merlo tərəfindən
Papa XIV Leo bir neçə saat əvvəl Ankaraya enərək Türkiyə torpağına qədəm qoydu və 27 noyabr – 3 dekabr tarixlərini əhatə edən ilk Həvari Səfərinin ilk mərhələsinə başladı.
Bu səfər onu İstanbuldan İznikə aparacaq. Burada Kilsə, Birinci Nikeya Ümumdünya Məclisinin 1700-cü ildönümünü qeyd edəcək. Daha sonra, 30 noyabr bazar günü, Müqəddəs Ata Livana yola düşəcək.
Bu gün Papa Leo Həvari Səfərinə Türkiyənin Prezident Sarayında və daha sonra Milli Kitabxanada başlayır. Burada dövlət rəsmiləri, vətəndaş cəmiyyəti nümayəndələri və diplomatik korpus təmsilçiləri Papanın ilk səfərinin ilk çıxışını dinləmək üçün toplaşmışdılar.
“Bəşəriyyəti qardaşlığa çağıran diyar”
Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğana müraciət edən Papa Leo göstərilən isti qonaqpərvərliyə görə minnətdarlığını bildirdi. O, Türkiyəni “xristianlığın başlanğıcı ilə ayrılmaz şəkildə bağlı olan”, eyni zamanda İbrahimin övladları olan müsəlmanları, xristianları və yəhudiləri fərqliliyi ayrılıq kimi deyil, qardaşlığa aparan yol kimi görməyə çağıran bir ölkə kimi təsvir etdi.
Papa ölkənin təbiətinin gözəlliyi və zəngin mədəni müxtəlifliyini vurğulayaraq bunların insan sivilizasiyasının məhz nəsillərin, ideyaların və ənənələrin bir araya gəldiyi yerdə çiçəkləndiyini xatırlatdığını bildirdi.
Papa, bu müxtəlifliyin təhlükə deyil, sosial dinamizmin qoruyucusu olduğunu vurğulayaraq dedi: “Vahidlik yoxsullaşma olardı”. O, həmçinin həqiqi və simvolik körpülərin əsl sivil cəmiyyəti qoruyub saxlayan qurğular olduğunu söylədi.
Körpü - Türkiyənin rəmzi kimi
Papanın səfərinin loqosu Dardanel boğazı üzərindəki körpünü əks etdirir. Papa bunun Türkiyənin özünəməxsus kimliyinin simvolu olduğunu bildirdi: sadəcə Asiya ilə Avropanın fiziki bağını deyil, həm də Şərqdən Qərbə, keçmişdən müasirliyə, fərqdən birlik və dialoqa uzanan körpü.
Papa xəbərdarlıq etdi ki, qütbləşmə və kəskin mövqelərin artdığı bir dünyada cəmiyyətlər parçalanma riski ilə üz-üzədir.
Bununla belə, o vurğuladı ki, Türkiyədəki xristianlar ölkənin birliyinə müsbət şəkildə töhfə verməyə hazırdır. O, bir vaxtlar burada xidmət edən və katolikləri təcriddən uzaq durmağa, “qarşılaşma mədəniyyətini” qəbul etməyə çağıran XXIII İoannın sözlərini xatırlatdı. Müqəddəs Ata qeyd etdi ki, həmin sözlər bu gün də son dərəcə aktualdır.
“Allah yerlə göy arasında körpü qurdu”
Papa Leo nitqində İncildəki “körpü quran Allah” obrazına müraciət etdi — Özünü insanlara açan və Onun mərhəmətini əks etdirməyi öyrənə bilsinlər deyə göylə yer arasında yol yaradan Allahın obrazına.
O vurğuladı ki, ədalət və mərhəmət hökmranlıq məntiqinə meydan oxumalıdır. Həqiqi inkişafın ölçüsü güc deyil, mərhəmət və həmrəylik olmalıdır.
O, etikadan uzaq texnoloji inkişafın təhlükələrinə də diqqət çəkərək dinləyicilərinə xatırlatdı ki, süni intellekt belə, sonda insan seçimlərini böyüdür. “Prosesləri yaradan maşınlar deyil, bəşəriyyətin özüdür,” deyə o bildirdi və liderləri “insan ailəsinin birliyinə dəyən ziyanın birlikdə sağaldılması” üçün əməkdaşlığa çağırdı.
Türk cəmiyyətinin ürəyi: Ailə
Türkiyədə çoxlarının qəlbinə yaxın olan bir mövzuya keçən Papa Leo, ailəni “ictimai həyatın ilk nüvəsi” adlandırdı — hər bir insanın “başqaları olmadan mən də ola bilmərəm” həqiqətini öyrəndiyi yer.
O, ölkənin ailənin rolunu gücləndirmək istiqamətində gördüyü səyləri alqışladı, lakin həmçinin qeyd etdi ki, hər bir ailə öz içinə qapanarsa və üzvlərinin səsini susdurarsa müəyyən risklərlə üzləşə bilər.
Həqiqi xoşbəxtlik, dedi Papa, fərdiyyətçilikdən və evlilik bağlarını, həyatın və doğumun mənəvi dəyərini kiçiltməkdən gəlmir.
O, tənhalığı bir növ istehlak məhsuluna çevirən istehlakçı mədəniyyətlərin təhlükələrinə də diqqət çəkdi və bunun əvəzinə “sevgini və şəxsi münasibətləri dəyərli bilən bir mədəniyyətə” çağırdı — həm ailə bağlarının, həm də qadınların əvəzolunmaz töhfəsinin hörmətlə qarşılandığı bir mədəniyyətə.
O bildirdi ki, qadınlar elm, peşə həyatı, dövlət xidməti və mədəni liderlik sahələrində artan rolları ilə ölkəni getdikcə daha da zənginləşdirirlər.
Türkiyəyə çağırış: Sülhün mənbəyi olun
Müqəddəs Ata Türkiyənin “xalqlar arasında sabitlik və yaxınlaşma mənbəyi” olmağa davam etməsini arzuladığını bildirdi. O, VI Pavel, II İoann Pavel, XVI Benedikt və Fransiskin ölkəyə səfərlərini yada saldı.
Onun bu səfəri isə erkən xristianların iman birliyinə çatmaq üçün toplandığı Nikeya Məclisinin ildönümü ilə bağlıdır və dialoq və qarşılaşmaya olan əbədi ehtiyacı gündəmə gətirir.
Dünyada yenidən gərginliyin artdığı bir dövrdə o, Papa Fransiskin sözlərini xatırladaraq “hissə-hissə aparılan üçüncü dünya müharibəsi” təhlükəsi barədə xəbərdarlıq etdi.
Papa qeyd etdi ki, xalqlar öz enerjilərini sülhə nail olmaq, aclıqla mübarizə aparmaq, yaradılışı qorumaq, təhsil və səhiyyəni təmin etmək kimi ortaq məqsədlər əvəzinə dağıdıcı proseslərə yönəldirlər.
Həqiqətdə və dostluqda birlikdə addımlamaq
Papa Leo vurğuladı ki, Müqəddəs Taxt-Tac yalnız özünün “ruhani və əxlaqi gücünü” təklif edir, lakin hər bir insanın hərtərəfli inkişafını dəstəkləyən bütün xalqlarla əməkdaşlıq etmək niyyətində qətidir.
O, çıxışını belə tamamladı: “Gəlin birlikdə addımlayaq — həqiqətdə və dostluqda, Allahın köməyinə təvazökar şəkildə güvənərək.”
