Papa Leo XIV kwa Timu ya Sinodi:Kanisa la Kisinodi litumikie wote!
Na Angella Rwezaula – Vatican.
Baba Mtakatifu Leo XIV aliongoza Ibada ya Misa Takatifu tarehe 26 Oktoba 2025, katika Kanisa Kuu la Mtakatifu Petro, mjini Vatican kwa ajili ya Jubilei ya timu za sinodi na vyombo vinavyoshiriki. Papa Leo XIV alianza kusema kuwa tunaposheherekea Jubilei ya timu za sinodi na miili ya ushiriki, tunaalikwa kutafakari na kugundua upya fumbo la Kanisa, ambalo si taasisi rahisi ya kidini wala halihusiani na uongozi na miundo yake. Badala yake, Kanisa, kama Mtaguso wa Pili wa Vatican ulivyotukumbusha, ni ishara inayoonekana ya muungano kati ya Mungu na wanadamu, ya mpango wake wa kutukusanya sote katika familia moja ya kaka na dada na kutufanya watu wake: watu wa watoto wapendwa, wote wamefungwa pamoja katika kukumbatiana moja kwa upendo wake. Tukitazama fumbo la ushirika wa Kanisa, linalozalishwa na kuhifadhiwa na Roho Mtakatifu, tunaweza pia kuelewa umuhimu wa timu za sinodi na mihimili ya ushiriki; zinaelezea kinachotokea katika Kanisa, ambapo mahusiano hayajibu mantiki ya nguvu bali ile ya upendo.
Hakuna mtu anayepaswa kulazimisha mawazo
Ya kwanza—kukumbuka onyo la mara kwa mara kutoka kwa Papa Francisko ni mantiki ya “kidunia”, huku katika jumuiya ya Kikristo, ukuu unahusu maisha ya kiroho, ambayo hutuwezesha kugundua kwamba sisi sote ni watoto wa Mungu, kaka na dada, walioitwa kuhudumiana. Kanuni kuu katika Kanisa ni upendo: hakuna mtu aliyeitwa kuamuru, wote wameitwa kutumikia; hakuna mtu anayepaswa kulazimisha mawazo yao, sote lazima tusikilizane; hakuna mtu aliyetengwa, sote tumeitwa kushiriki; hakuna mtu aliye na ukweli wote, sote lazima tuutafute kwa unyenyekevu, na kuutafuta pamoja.
Neno “pamoja” ni wito wa ushirika katika Kanisa
Baba Mtakatifu Leo aliendelea kusema kuwa “Neno lenyewe "pamoja" linaelezea wito wa ushirika katika Kanisa. Papa Francis alitukumbusha hili katika Ujumbe wake wa hivi karibuni wa Kwaresima: "Tukitembea pamoja, tukiwa sinodi, huu ndio wito wa Kanisa. Wakristo wameitwa kusafiri pamoja, si kama wasafiri pekee. Roho Mtakatifu anatusukuma kutoka ndani yetu ili kumwendea Mungu na kaka na dada zetu, na kamwe tusijitenge na nafsi zetu. Kutembea pamoja kunamaanisha kuwa wafumaji wa umoja, kuanzia na hadhi yetu ya pamoja kama watoto wa Mungu" (Francisko: Ujumbe wa Kwaresima, Februari 25, 2025). Papa Leo alifafanua juu ya Kutembea pamoja. Inavyoonekana, hivi ndivyo wahusika wawili katika mfano tuliousikia katika Injili wanavyofanya. Mfarisayo na mtoza ushuru wote wanapanda kwenda Hekaluni kuomba; tunaweza kusema kwamba "wanapanda pamoja" au angalau wanakutana pamoja mahali patakatifu; lakini, wamegawanyika na hakuna mawasiliano kati yao.
Wote wawili wanatembea njia moja, lakini safari yao si ya pamoja; wote wawili wako Hekaluni, lakini mmoja anachukua nafasi ya kwanza na mwingine anabaki wa mwisho; wote wawili wanaomba kwa Baba, lakini bila kuwa ndugu na bila kushiriki chochote. Hili linategemea zaidi mtazamo wa Mfarisayo. Sala yake, ambayo inaonekana kuelekezwa kwa Mungu, ni kioo tu ambacho anajitazamaa, anajihesabia haki, na kujisifu. “Alikuwa amepanda kwenda kuomba; lakini hakutaka kumwomba Mungu, bali kujisifu mwenyewe" (AgostinoE, Mahubiri 115,2), akijihisi bora kuliko mwingine, akimhukumu kwa dharau na kumdharau. Anajishughulisha sana na ubinafsi wake mwenyewe na, kwa njia hii, anaishia kujizunguka bila kuwa na uhusiano na Mungu au na wengine.
Baba Mtakatifu Leo kwa hiyo hiyo alisema kwamba, “hili linaweza pia kutokea katika jumuiya ya Kikristo. Hutokea wakati "mimi" inaposhinda "sisi," ikizalisha ubinafsi unaozuia mahusiano halisi na ya kidugu; wakati dai la kuwa bora kuliko wengine, kama dai la Mfarisayo kwa mtoza ushuru, linaleta mgawanyiko na kuibadilisha jamii kuwa mahali pa kuhukumu na kubagua; wakati nafasi ya mtu inatumiwa vibaya kutumia mamlaka na kuchukua nafasi.” Badala yake, ni katika mtoza ushuru kwamba tunapaswa kumtazama. Kwa unyenyekevu wake huo huo, hata katika Kanisa tunapaswa kutambua hitaji letu kwa Mungu na kila mmoja wetu, tukipendana, kusikilizana, na furaha ya kutembea pamoja, tukijua kwamba "Kristo ni wa wale wanaohisi kuwa unyenyekevu, si wa wale wanaojiinua juu ya kundi" (Mtakatifu Clement wa Roma, Barua kwa Wakorintho, 16).
Timu ya Sinodi na Mihimili ya Ushiriki ni Kioo cha Kanisa linaloishi kwa ushirika
Baba Mtakatifu kwa kuwageukia wana timo ya Sinodi na mihimili yake alisema “Timu za sinodi na miili ya ushiriki ni taswira ya Kanisa hili linaloishi katika ushirika. Na leo ningependa kuwasihi: katika kumsikiliza Roho, katika mazungumzo, katika udugu, na katikaroho ya pamoja , tusaidie kuelewa kwamba, katika Kanisa, kabla ya tofauti yoyote, tumeitwa kutembea pamoja katika kumtafuta Mungu, kujivika hisia za Kristo; tusaidie kupanua nafasi ya kanisa ili iwe ya pamoja na ya kukaribisha. Hii itatusaidia kukabiliana kwa kujiamini na roho mpya mivutano inayoenea katika maisha ya Kanisa—kati ya umoja na utofauti, mila na uvumbuzi, mamlaka na ushiriki—ikimruhusu Roho kuzibadilisha, ili zisiwe migogoro ya kiitikadi na mgawanyiko wenye madhara.
Sio suala la kuzitatua kwa kuzipunguza moja hadi nyingine, bali ni kuziruhusu kuzaa matunda katika Roho, ili ziweze kuoanishwa na kuelekezwa kwenye utambuzi wa pamoja. Kama timu za sinodi na wanachama wa vyombo shirikishi, mnajua kwamba utambuzi wa kikanisa unahitaji "uhuru wa ndani, unyenyekevu, sala, kuaminiana, uwazi kwa mambo mapya, na kuachana na mapenzi ya Mungu. Sio uthibitisho wa mtazamo wa kibinafsi au wa kikundi, wala haujitoi katika jumla rahisi ya maoni ya mtu binafsi" (Nyaraka ya Mwisho, 26Oktoba, 2024, n. 82). “Kuwa Kanisa la kisinodi kunamaanisha kutambua kwamba ukweli haumilikiwi, bali hutafutwa pamoja, ukiruhusu kuongozwa na moyo usiotulia katika upendo na Upendo.
Kwa njia hiyo Papa alikazia kusisitiza kuwa “lazima tuiote na kujenga Kanisa nyenyekevu. Kanisa ambalo halisimami wima kama Farisayo, lenye ushindi na majivuno, bali hujinyenyekeza ili kuosha miguu ya wanadamu; Kanisa ambalo halihukumu kama Farisayo anavyomhukumu mtoza ushuru, bali linakuwa mahali pa ukarimu kwa kila mmoja; Kanisa ambalo halijifungi lenyewe, bali linabaki makini kwa Mungu ili liweze kuwasikiliza wote kwa usawa. Tujitoe katika kujenga Kanisa ambalo ni la kisinodi kabisa, la kihuduma kikamilifu, linalovutwa kikamilifu kwa Kristo na hivyo kujitahidi kuitumikia dunia.”
Baba Mtakatifu hatimaye aliwaeleza wao “juu yetu sote, juu ya Kanisa lote ulimwenguni,” kwamba anaomba maombezi ya Bikira Maria kwa maneno ya Mtumishi wa Mungu Don Tonino Bello alyesema: "Maria Mtakatifu, mwanamke wa ustaarabu, lisha katika Makanisa yetu hamu ya ushirika. […]Wasaidie kushinda migawanyiko ya ndani.Ingilia kati wakati pepo wa ugomvi unapowaingia.Zima moto wa makundi. Patanisha migogoro ya pande zote. Punguza ushindani wao. Wazuie wanapoamua kwenda peke yao, wakipuuza kuzingatia mipango ya pamoja" (Maria, Mwanamke wa Siku Zetu, Cinisello Balsamo 1993, 99). Papa Leo aliongeza “Bwana atupe neema hii: kuota mizizi katika upendo wa Mungu ili kuishi katika ushirika na kila mmoja. Na kuwa, kama Kanisa, mashuda wa umoja na upendo.”
