Kard.Tagle:Mt.Newman,Mwalimu wa Kanisa pia ni Mwalimu wa utume

Sr. Christine Masivo, CPS - Vatican

Tukio la kitaaluma, lenye kichwa: "Wito wa Mwalimui wa Kanisa: Mtakatifu John Henry Newman, kutoka Chuo cha Propaganda hadi Kanisa la Ulimwenguni," lilifanyika katika Ukumbi wa John Paul II wa Chuo Kikuu cha Kipapa cha Urbaniana, hivi karibuni. Wakati wa tukio hilo, Profesa Vincenzo Buonomo, Mjumbe wa Kipapa na Mkuu wa Chuo Kikuu hicho, alisoma maandishi ambayo Papa Leo XIV aliamuru tangazo la John Henry Newman, Mtakatifu na sasa kuwa Mwalimu wa  Kanisa, kama Mlinzi wa Chuo Kikuu cha Kipapa cha Urbaniana.

Ifuatayo ni Hotuba ya Kardianli Antoni Tagle, Mwenyekiti wa Baraza la kipapa la Uinjilishaji:

Papa Leo XIV alimtangaza Mtakatifu John Henry Newman kuwa Mwalimu wa Kanisa na, pamoja na Mtakatifu Thomas Aquinas, "mlinzi mwenza wa utume wa elimu wa Kanisa." Tunafurahi sana katika tukio hili kwa sababu Newman alikuwa mwanafunzi wa zamani wa Chuo cha  Propaganda Fide, ambapo alisoma ttaalimung kuanzia 1846 hadi 1847 akijiandaa kwa ajili ya kuwekwa wakfu kama padre. Tunaposherehekea Mwalimu mpya wa Kanisa, ningependa kuongeza tafakari kuhusu jukumu lake kama mwalimu muhimu kwa wale wote wanaohusika katika utume wa uinjilishaji wa Kanisa. Ninaamini kwamba umuhimu wa Newman, kama mwanafunzi wa zamani wa Chuo cha Propagana Fide na sasa Mwalimu wa Kanisa la Ulimwengu ni kile cha kuwa "Mwalimu wa Utume.” Ningependa kuakisi mambo matatu ya kutafakari.

Kwanza, wale wanaojishughulisha na kazi ya umisionari na wanaotaka kuwaongoza wengine kwenye furaha ya imani wanaweza kufaidika sana na maandishi mengi ya Mtakatifu John Henry Newman kuhusu kanuni ya imani na jinsi watu wanavyokua kwenye imani. Hakika, Newman alikuwa anajua sana mgogoro wa imani ambao Uingereza na Ulaya zilipitia katika karne ya 19. Ilikuwa ni jambo lililomgusa yeye binafsi, kwani kaka yake mdogo, Francis Newman, ambaye hapo awali alikuwa Mwinjilisti mcha Mungu, alikuwa ameacha imani ya Kikristo na mafundisho yake na kukuza imani yake ya Kiyunitaria. Mtakatifu John Henry Newman alikataa wazo la kiju juu kwamba imani ni kitendo cha sababu safi au uamuzi wa kiakili uliofanywa baada ya ushahidi wa kushawishi kuwasilishwa akilini.

Hili lilimpelekea, katika maandishi mbalimbali kutoka "Waariani wa Karne ya Nne" mnamo 1833 na "Mahubiri ya Chuo Kikuu" mnamo 1843 hadi ufafanuzi wake uliokomaa zaidi katika "Sarufi ya Assent" mnamo 1870, kuchunguza kiwango ambacho kitendo cha imani kinategemea zaidi tabia za kibinafsi na za kimaadili za mtu kuliko sababu safi. Kuwa mwanachama wa imani hakukutegemea tu kushawishiwa na hoja za busara bali pia sifa fulani kama vile uaminifu, unyenyekevu, uwazi, na hamu. Alieleza kwamba mtu hawezi kuwaongoza wengine kwenye imani kwa kuwasilisha hoja bora zaidi; badala yake, mtu lazima ajaribu kuunda mioyo na kupanua mawazo kwa kuongeza uwezo wa akili na moyo kupokea ufunuo wa Mungu. Hii ni sehemu ya mbinu ya kitheolojia na utendaji wa kichungaji. Ni msimamo ambao wote wanaohusika katika uinjilishaji lazima wajifunze, waunge mkono, na kuutekeleza.

Pili, wale wanaohusika katika utume wanaweza kujifunza kutoka kwa Newman kutoogopa mabadiliko na maendeleo ndani ya Kanisa. Newman alianza "Uandishi wake maarufu kuhusu Maendeleo ya Mafundisho" mnamo 1844 ili kushughulikia migogoro ya ndani aliyokabiliana nayo,  alihisi kuvutiwa na Kanisa Katoliki la Roma lakini alikuwa anajua shutuma kwamba Kanisa Katoliki lilikuwa limeacha imani ya asili, imani ya Kanisa la kwanza, kwa kuongeza tafsiri nyingi kwenye imani safi iliyopitishwa na Mitume. Newman alipata mwangaza katika wazo la maendeleo: Ujumbe wenye utajiri kama utangazaji wa Kikristo unahitaji muda na vizazi kufichuliwa na kueleweka; zaidi ya hayo, maendeleo hutokea kupitia mchakato unaoendelea ambapo Wakristo hupokea, kutafsiri, na kuifanya Injili yao wenyewe ndani ya hali maalum za kitamaduni na matukio ya kihistoria wanayoishi. Mojawapo ya vigezo ambavyo Newman anabainisha kwa ajili ya ukuaji halisi au wa kweli wa imani ni "nguvu yake ya kuiga," yaani, uwezo wa Ukristo wa kuingiza vipengele vya tamaduni mpya au miktadha kama vielelezo vya Injili bila kupoteza utambulisho wake.

Kwa maneno ya Newman: Kwake, uvumbuzi na mabadiliko si usaliti wa utambulisho, bali ni muhimu ili utambulisho wa Kikristo uweze kukumbatiwa, kueleweka, na kuishi na watu tofauti na chini ya hali tofauti, na hivyo kuhifadhiwa. Kwa hivyo Newman anatutia moyo kuwa na ujasiri na ubunifu katika utamadunisho wa imani. Kama hoja ya tatu na ya mwisho, ningependa kuwaalika mzingatie kwamba katika kujitolea kwetu kujenga makanisa mahususi, tunaweza kufaidika na ufahamu wa msingi wa Newman kuhusu umuhimu wa walei na umuhimu muhimu wa elimu na malezi yao.

Maandishi yake ya 1859, "Kuhusu Kuwashauri Waaminifu katika Masuala ya Mafundisho," haikupata mguso au umakini mkubwa wakati huo, lakini matokeo yake yalithibitishwa na Baraza la Pili la Vatikani, hasa katika Amri ya "Apostolicam Actuositatem.” Newman hakukana kwamba katika Kanisa "munus docendi," ambayo inaelezea kazi ya mafundisho, ni ya uongozi. Hata hivyo, pia alisisitiza kwamba walei hawakuwa wapokeaji tu wa Ukweli, bali washiriki hai katika kusambaza na kutoa ushuhuda wa ukweli wa Injili. Ilisababisha msukosuko mkubwa wakati, ili kuunga mkono mtazamo huu, alipotoa mfano wa kihistoria wa jinsi, katika karne ya nne, wakati wa kipindi kifupi katika mzozo wa Arian, maaskofu na wanatheolojia wengi waliangukia katika uzushi wa Arius, huku idadi kubwa ya waliobatizwa wakibaki waaminifu kwa ukweli wa uungu wa Kristo.

Kwa hivyo msisitizo wa Newman kuhusu umuhimu wa waumini hai na walioelimika ili, kwa kutumia usemi wake mzuri, kuwe na "njama," pumzi ya pamoja ya wachungaji na waumini kushuhudia Injili pamoja. Hizi ni mifano michache tu ya maeneo ambayo yanaweza kuchunguzwa kwa undani zaidi tunapomsherehekea Mwalimu mpya wa Kanisa, haswa katika Chuo Kikuu chetu, ambacho kina shauku maalum katika utume. Kwa sababu hii, sote tumeitwa kumtambua na kumwita kama "Mwalimu  wa Utume."