ር.ሊ.ጳ ሊዩ በጦርነት በተበታተነ ዓለም ውስጥ ፍትህን እና እምነትን ለማሳደግ አስተምሩ አሉ!

በጥቅምት 18/2018 ዓ.ም የወጣው “አዲስ የተስፋ ካርታዎችን መሳል”  በሚል ጭብጥ ዙሪያ በላትን ቋንቋ “ግራቪሲሙም ኤዱኬሽንስ” የተሰኘው ሐዋርያዊ መልእክት የስምምነት አዋጅ የጸደቀበት ስልሳኛ ዓመት መታሰቢያ ይከበራል። (በላቲን ቋንቋ "ግራቪሲሙም ኤዱኬሽንስ" ማለት ቃል በቃል "የትምህርት እጅግ አሳሳቢው ጠቀሜታ" ማለት ሲሆን የሁለተኛው የቫቲካን ጉባኤ መግለጫ ርዕስ ነው። ትምህርት የእያንዳንዱ ሰው መብት መሆኑን ያረጋግጣል፣ እንዲሁም ቤተሰብን እንደ የመጀመሪያ እና መሰረታዊ የህይወት ትምህርት ቤት አድርጎ ይቆጥረዋል። በተጨማሪም መግለጫው ትምህርት አንድ ሰው እግዚአብሔርን  የመጨረሻ ግብ  አድርጎ እንዲቆጥር እና በማህበረሰቡ ጥቅም ላይ እንዲሳተፍ በማድረግ የተቀናጀ እድገት ላይ ማነጣጠር እንዳለበት አፅንዖት ይሰጣል)። በዚህ ውስጥ ርዕሰ ሊቃነ ጳጳሳት ሊዮ 14ኛ የሰነዱን ራዕይ እንደገና አረጋግጠው፣ በአሁኑ ጊዜ ላሉት ተግዳሮቶችም ተግባራዊ የመፍትኤ አሳብ አድርገው ያቀርባሉ።

የዚህ ዜና አቅራቢ መብራቱ ኃ/ጊዮርጊስ-ቫቲካን

አሁንም መሠረታዊ ትምህርት የማግኘት እጦት ያለባቸውን በሚሊዮን የሚቆጠሩ ሕፃናትን እና በጦርነት፣ በስደት፣ በኢ-እኩልነት አለመመጣጠን እና በድህነት ምክንያት ስለሚከሰቱ የትምህርት ቀውሶች በማሰላሰል፣ ርዕሰ ሊቃነ ጳጳሳቱ የካቶሊክ የትምህርት ተቋማት ለእነዚህ ተግዳሮቶች ዛሬ እንዴት ምላሽ መስጠት እንደሚችሉ ጠይቀዋል። በጥቅምት 17 ቀን 2018 ዓ.ም የተፈረመው እና "የግራቪሲሙም ኤዱኬሽኒስ" አዲስ የተስፋ ካርታዎችን ለመሳል በማሰብ ባቀረቡት ሐዋርያዊ መልእክታቸው ላይ፣ "የግራቪሲሙም ኤዱኬሽኒስ" ግንዛቤዎች በዛሬው የተበታተነ እና ዲጂታል በሆነ አካባቢ ውስጥ ጠቃሚ ሆነው እንደሚቀጥሉ ጠቅሰዋል፣ የትምህርት ማህበረሰቦች ድልድዮችን እንዲገነቡ እና በፈጠራ የሲቪክ እና የሙያ ምስረታ እንዲሰጡ ማነሳሳታቸውን ቀጥለዋል። ይህ አቅጣጫ፣ በቅድሚያ የሁለተኛው የቫቲካን ጉባኤ የተከተለው፣ ለቤተክርስቲያኗ መንፈሳዊ እና የትምህርት ሀብት ሆነው የቀሩ በርካታ ስራዎችን እና ጸጋዎችን አስገኝቷል።

የትምህርት ማራኪነት እንደ ሕያው ምላሾች

ሐዋርያዊ መልእክቱ የትምህርት ማራኪነት ቋሚ ቀመሮች ሳይሆን ለእያንዳንዱ ዕድሜ ፍላጎቶች ሕያው ምላሾች መሆናቸውን አፅንዖት ይሰጣል። ቅዱስ አውጉስቲን ስለ እውነተኛ አስተማሪ የእውነትንና የነፃነትን ፍላጎት የሚያነቃቃ ሰው እንደሆነ ያስተማሩትን በማስታወስ፣ ከገዳማዊ ማህበረሰቦች እስከ በምጽዋዕት የሚኖሩ ገዳማዊያን/ዊያት እና እስከ በላቲን ቋንቋ "ራሽዮ ስቱዲዮሩም" (ሬሽዮ ስቱዲዮረም ትርጉም "የጥናቶች ቅደም ተከተል" ማለት ሲሆን እ.አ.አ የ1599 ዓ.ም የኢየሱሳዊያን ማሕበር የትምህርት ደንቦች ያቋቋመውን ሰነድ ያመለክታል፣ ሙሉ መጠርያ ስሙም "Ratio atque Institutio Studiorum Societatis Iesu" ነው። ይህ የትምህርት ኮድ በአውሮፓ እና በዓለም ዙሪያ በሚገኙ በመቶዎች የሚቆጠሩ ኮሌጆች ውስጥ ጥቅም ላይ የዋለ ሲሆን እንደ ሥርዓተ ትምህርት፣ የተማሪዎች እና የፕሮፌሰሮች ባህሪ ያሉ ጉዳዮችን ይቆጣጠራል)፥ "ራሽዮ ስቱዲዮሩም" ድረስ ያለውን ባህል ይቃኛሉ፣ ይህም የትምህርት አስተሳሰብ ከቅዱስ አጎስጢኖስ  መንፈሳዊነት ጋር የተገናኘበት ነው።

እንደ ቅዱስ ጆሴፍ ካላሳንዝ፣ ቅዱስ ዮሐንስ ባፕቲስት ደ ላ ሳሌ፣ ቅዱስ ማርሴሊን ቻምፓናት እና ቅዱስ ጆን ቦስኮ ያሉ አስተማሪዎች ያበረከቱትን አስተዋፆ ያስታውሳሉ፣ እያንዳንዳቸው ድሆችን እና የተገለሉትን የሚያገለግሉ ልዩ የትምህርት ዘዴዎችን ያዳበሩ ናቸው። በተጨማሪም ለሴቶች፣ ለስደተኞች እና ለተቸገሩ ሰዎች የትምህርት ተደራሽነትን ያሰፋውን የገዳማዊያት እና የምዕመናን ሴቶችን ለምሳሌም ቅድስት ቪንቼንሳ ማሪያ ጎሜዝ፣ ፍራንቼዝ ካብሪኒ፣ ቅድስት ጆሴፊኒ ባኪታ፣ ማርያ ሞንቴሶሪ፣ ካትሪን ድረክሴል እና ቅድስት ኤልሳቤጥ አን ሴቶን ያሉ ቀዳሚ ምስክሮችን ያጎላል።

ትምህርት እንደ የጋራ ተልዕኮ

ርዕሰ ሊቃነ ጳጳሳት ሊዮ 14ኛ ትምህርት ሁልጊዜ መምህራን፣ ተማሪዎች፣ ቤተሰቦች፣ አስተዳዳሪዎች፣ ፓስተሮች እና የሲቪል ማህበረሰብ ሁሉም የሚሳተፉበት የጋራ ጥረት መሆኑን አፅንዖት ሰጥተው ይገልጻሉ። አሁን ከቅዱስ ቶማስ አኩዊናስ ጋር የትምህርት ዓለም ተባባሪ ደጋፊ ተብሎ የተሰየመውን የቅዱስ ጆን ሄንሪ ኒውማንን አስተሳሰብ ከጥልቅ ሰብአዊነት ጋር የተዋሃደ የአዕምሮ ጥንካሬ ሞዴል አድርገው ያቀርባሉ።

ርዕሰ ሊቃነ ጳጳሳት ርህራሄ እና ለሌሎች ክፍት መሆን በትምህርት አካባቢዎች መታደስን ያበረታል፣ ትምህርት እውቀትን ከልብ እና የማስተዋል አቅም ጋር በማዋሃድ ሙሉውን ሰው መፍጠር እንዳለበት አጥብቀው ይናገራሉ። የካቶሊክ ትምህርት ቤቶች እና ዩኒቨርሲቲዎች ጥያቄ የሚመራበት እና የሚደገፍበት እንጂ የሚታፈንበት አይደለም። አክለውም ማስተማር፣ ጊዜን፣ እምነትን፣ ብቃትን እና ርህራሄን የሚሰጥ የአገልግሎት ጥሪ እንደሆነ መረዳት ነው፣ ፍትህን ከምህረት ጋር ያዋህዳል ሲሉ አስረድተዋል።

በማዕከሉ ላይ ያለው የሰው ልጅ

ሐዋርያዊ መልእክቱ የጳውሎስ 6ኛን ትምህርት ወደ ተግባራዊ ስልጠና ወይም ኢኮኖሚያዊ ምርታማነት መቀነስን በተመለከተ የሰጡትን ማስጠንቀቂያ ያረጋግጣል። ርዕሰ ሊቃነ ጳጳሳት ሊዮ 14ኛ እንደጻፉት፣ ትምህርት የሰውን ክብር እና የጋራ ጥቅም ማገልገል አለበት። አንድ ሰው ሊለካ በሚችል ክህሎት ወይም ሊገመት በሚችል ዲጂታል መገለጫ ብቻ ሊገደብ አይችልም፣ ነገር ግን ፊት፣ ታሪክ እና ጥሪ ያለው ልዩ ግለሰብ እንደሆነ መታወቅ አለበት።

በግጭት መካከል መተማመንን መልሶ ማግኘት ያስፈልጋል ሲሉ ቅዱስነታቸው አጽኖት ሰጥተው ተናግረዋል።

ርዕሰ ሊቃነ ጳጳሳቱ ናፍቆትን ወይም ትዝታቸውን ሳይገልጹ በአሁኑ ጊዜ ያለውን ነጸብራቅ አጥብቀው ይገልጻሉ። ትምህርትን የሚመሩትን መሠረታዊ ሥርዓቶች ለመግለጽ የተስተካከሉ ከዋክብትን ምስል በመጠቀም፣ እውነት በኅብረት ውስጥ እንደሚገኝ፣ ነፃነት ኃላፊነትን እንደሚያመለክት እና ያ ሥልጣን እንደ አገልግሎት መወሰድ እንዳለበት አፅንዖት ሰጥተው ይገልጻሉ።

የካቶሊክ ትምህርት በፍርሃትና በመከፋፈል በተሞላ ዓለም ውስጥ እምነትን መልሶ ለመገንባት ጥሪ አቅርበዋል፣ በሕዝቦችና በአገራት መካከል ወንድማማችነትን የሚያበረታታ የጋራ አባልነት ስሜትን ያዳብራል ሲሉ ተናግረዋል።

የእምነት፣ የባህል እና የህይወት መቀላቀል

በፔሩ በሚገኘው ቺክላዮ ሀገረ ስብከት ያገለገሉባቸውን ዓመታት ሲያስታውሱ፣ ርዕሰ ሊቃነ ጳጳሳት ሊዮ 14ኛ በፈቃደኝነትና በጽናት የተገነባ እድገት ቀስ በቀስ ጉዞ እንደሆነ ያሰላስላሉ። የካቶሊክ ትምህርት ቤቶችን እምነት፣ ባህል እና ሕይወት እርስ በርስ የተሳሰሩባቸው ማህበረሰቦች አድርገው ያቀርባሉ።

ቴክኒካዊ ዝማኔዎች ብቻቸውን፣ ዘመናዊ ፈተናዎችን ለመቋቋም በቂ አይደሉም፤ የሚያስፈልገው ማስተዋል እና የእይታ አንድነት ነው። የመምህሩ ምስክርነት፣ ምሁራዊም ሆነ መንፈሳዊ፣ እንደ ክፍል ትምህርት አስፈላጊ ነው። በዚህ ምክንያት፣ የመምህራን መመስረት - አካዳሚክ፣ ትምህርታዊ፣ ባህላዊ እና መንፈሳዊነት - ለካቶሊክ ትምህርት ተልዕኮ አስፈላጊ እንደሆነ ተገልጿል።

ቤተሰብ እንደ ዋና አስተማሪ

ርዕሰ ሊቃነ ጳጳሳት ቤተሰብ የመጀመሪያው እና መሠረታዊ የትምህርት ቦታ እንደሆነ በድጋሚ አረጋግጠዋል። ሌሎች ተቋማት ሊረዱት ይችላሉ፣ ነገር ግን በፍፁም ሊተኩት አይችሉም። በቤተሰቦች፣ በትምህርት ቤቶች እና በሰፊው ማህበረሰብ መካከል ያለው ትብብር በማዳመጥ፣ በጋራ ኃላፊነት እና በጋራ መተማመን ላይ የተመሠረተ አስፈላጊ ነገር ነው ሲሉ ጽፈዋል።

በተሳሰረ ዓለም ውስጥ፣ ትምህርት እርስ በርስ መተሳሰር አለበት። ርዕሰ ሊቃነ ጳጳሳቱ በቁምስናዎች እና በሀገረ ስብከት ትምህርት ቤቶች፣ በዩኒቨርሲቲዎች፣ በሙያዊ ተቋማት፣ በእንቅስቃሴዎች እና በዲጂታል እና በፓስተር ተነሳሽነቶች መካከል የበለጠ ትብብር እንዲኖር ያበረታታል። በአሰራር ወይም በመዋቅሮች ላይ ያሉ ልዩነቶች እንደ እንቅፋት ሳይሆን እንደ ሀብቶች መታየት አለባቸው፣ ይህም ወጥ እና ፍሬያማ የሆነ አጠቃላይ አስተዋጽኦ እንዲኖር ያደርጋል። የወደፊቱ ጊዜ በትብብር እና በዓላማ አንድነት እድገትን ይጠይቃል ብለዋል።

ማህበራዊ እና የአካባቢ ፍትህን በማገናኘት

ሐዋርያዊ መልእክቱ እንደሚያሳየው፣ የተቀናጀ ትምህርት የሰውን እያንዳንዱን ገጽታ አንድ ያደርጋል እና እምነትን እንደ ተጨማሪ ርዕሰ ጉዳይ ሳይሆን ለሁሉም ትምህርት ሕይወት የሚሰጥ እስትንፋስ አድርጎ ይመለከተዋል። በዚህ መንገድ፣ የካቶሊክ ትምህርት ቤቶች ለዘመናችን አጣዳፊ ጥያቄዎች ምላሽ የሚሰጡ ውህድ ሰብአዊነት መሰረት ይሆናሉ ብለዋል።

ርዕሰ ሊቃነ ጳጳሳቱ ይህንን በግጭት እና በዓመፅ በተጎዳ ዓለም ውስጥ ያስቀምጣሉ። ለሰላም የሚሆን ትምህርት፣ ቅዱስነታቸው እንደገለጹት ግድዬለሽ ሳይሆን ንቃተ ሕሊና ነው፣ ጠበኝነትን ይቃወማል፣ እርቅን ያስተምራል፣ እና የምሕረት እና የፍትህ ቋንቋን ያዳብራል። ይህንን ተልዕኮ ከማህበራዊ እና አካባቢያዊ ፍትህ ጋር የማገናኘት አስፈላጊነት ጋር ያገናኛል፣ አንባቢዎች ምድር ስትሰቃይ ድሆች በብዛት እንደሚሰቃዩ ያስታውሳሉ። ስለዚህ ትምህርት፣ ጠቃሚ የሆነውን ብቻ ሳይሆን ዘላቂ እና ቀላል የአኗኗር ዘይቤዎችን የማሳደግ ትክክለኛ የሆነውን የመምረጥ እና ህሊናን መፍጠር አለበት።

ቴክኖሎጂ ለሰው ልጅ አገልግሎት

በሁለተኛው የቫቲካን ጉባኤ ወቅት በትምህርት ላይ እንደገና በመነሳት፣ ርዕሰ ሊቃነ ጳጳሳት ሊዮ 14ኛ ትምህርትን ለገበያ አመክንዮ ወይም ለፋይናንስ ፍላጎቶች ከመገዛት እንዲቆጠቡ ያስጠነቅቃሉ። ግንኙነቶችን ወይም የማህበረሰብ ህይወትን ከማዳከም ይልቅ ትምህርትን የሚያበለጽግ ቴክኖሎጂን በኃላፊነት መጠቀምን ይጠይቃል ብለዋል።

ነፍስ የሌለውን ሙሉ በሙሉ ቴክኒካዊ ብቃት እና የሰውን መንፈስ የሚያደኸይ ደረጃውን የጠበቀ እውቀትን በመቃወም ያስጠነቅቃሉ። ትምህርትን ሙሉ በሙሉ ሕያው የሚያደርጉትን የሰው አቅም ሊተካ የሚችል ምንም ዲጂታል ስርዓት የለም - ምናባዊ፣ ጥበብ፣ ፈጠራ፣ ርህራሄ እና በስህተት የመማር ፍላጎት እንኳን አርቴፊሻል ኢንተለጀንስ እና ዲጂታል አካባቢዎች በሥነ ምግባር አስተንትኖ እና ለሰው ልጅ ክብር፣ ፍትህ እና የስራ ዋጋ አሳቢነት መመራት አለባቸው ሲሉ አክለዋው በሐዋርያዊ መልእክታቸው ገልጸዋል።

ወደ መገናኘት ባህል

የቀድሞ ርዕሰ ሊቃነ ጳጳሳት ፍራንችስኮስ እና ዓለም አቀፍ የትምህርት ስምምነት ላይ በመገንባት፣ ርዕሰ ሊቃነ ጳጳሳት ሊዮ 14ኛ ሶስት ወቅታዊ ቅድሚያ የሚሰጣቸውን ነገሮች ለይተዋል፡- ለወጣቶች ጥልቅ የሆነ አስተሳሰብ እንዲኖራቸው ምላሽ የሚሰጥ የውስጥ ሕይወት ማልማት፤ የሰው ልጅን ከአልጎሪዝም (ስልታዊ ቅመር) በፊት የሚያስቀምጠው ሰብአዊ ዲጂታል ባህል መመስረት፤ እና የሰላም፣ የውይይት እና የእርቅ መንገዶችን ለአዳዲስ ትውልዶች ማስተማር እንደ ሆኑ ገልጸዋል።

ከፉክክር ይልቅ በትብብር፣ በጠንካራ ተዋረድ ሳይሆን በጋራ ማስተዋል የተሞላ አዲስ የትምህርት ባህል እንዲኖር ጥሪ አቅርበዋል።

የመንፈስ ሲምፎኒ (የቃጭል ድምጽ)

በማጠቃለያው ሐዋርያዊ መልእክቱ አስተማሪዎች የሚፈውስ ቋንቋ እንዲጠቀሙ፣ ክፍት እና አስተዋይ ልብ እንዲኖራቸው እና የዛሬዎቹን ተግዳሮቶች በድፍረት እና በልግስና እንዲጋፈጡ ይጋብዛሉ። ርዕሰ ሊቃነ ጳጳሳቱ የአሁኑን እውነተኛ ችግሮች ይገነዘባሉ፤ በከፍተኛ ደረጃ በሚጠቀሰው ዲጂታልነት፣ ደካማ ግንኙነቶች፣ ማህበራዊ አለመተማመን እና አለመመጣጠን ምክንያት የተፈጠረውን የተከፋፈለ ትኩረት እንዴት በአንድነት ማስቀጠል እንደሚቻል ገልጸዋል።

ከእነዚህ ስጋቶች በመራቅ፣ በተጨባጭ የፍትህ እና የአንድነት ተግባራት ውስጥ እራሱን የሚገልጽ የተዋሃደ እና የወንጌላዊነት የምስጋና መንፈስ እንዲፈጠር ጥሪ አቅርበዋል። ትምህርት ድሆችን ሲያጣ፣ ነፍሱን ያጣል፣ በትምህርት ቤቶች ውስጥ ድሆች ካልተካተቱ፣ የትምህርት ነፍስ ይሞታል ሲሉ አክለው ገልጸዋል።