Լեւոն ԺԴ․ Պապը մատուցելու է յանուն Արարչագործութեան պահպանման առաջին Սուրբ Պատարագը

Մարիամ Երեմեան – Վատիկան

Առաջիկայ չորեքշաբթի՝ յուլիսի 9-ին, Լեւոն ԺԴ․ Պապը գլխաւորելու է մասնաւոր Սուրբ Պատարագ Քասթել Կանտոլֆոյի Laudato si’ աւանում՝ կիրառելով, առաջին անգամ, «յանուն Արարչագործութեան պաշտպանութեան» Սուրբ Պատարագի համար աղօթքների նոր բանաձեւը, որը ներկայացուել է երեկ՝  յուլիսի 3-ին, Սուրբ Աթոռի Մամլոյ գրասենեակում:

Ֆրանչիսկոսի Քահանայապետութեան օրօք սկսուած աշխատանք

Ֆրանչիսկոսի Քահանայապետութեան օրօք սկսուած աշխատանքի եւ միջ վերատեսչական համագործակցութեան շնորհիւ մշակուած աստուածային երկրպագութեան նոր բանաձեւն աւելացուելու է Հռոմէական պատարագամատոյցի «pro variis necessitatibus vel ad diversa» ծիսական արարողութիւններին։

Ի՞նչ է ասւում Հրամանագրում

Աստուածային Պաշտամունքի եւ Խորհուրդների Մատակարարման Վերատեսչութեան Հրամանագրում՝ հաստատուած Լեւոն ԺԴ․ Քահանայապետի կողմից եւ  թուագրուած Հոգեգալստեան Տօնին՝ յունիսի 8-ին, ընդգծւում է, որ «արարչագործութեան խորհուրդը», Տիրոջ «բարեսիրութեան նշան է» եւ «ինչպէս թանկարժէք գանձը, պէտք է սիրուի, պաշտպանուի եւ միեւնոյն ժամանակ առաջ մղուի, ինչպէս նաեւ փոխանցուի սերնդէ սերունդ»։ Այսօր սակայն, Արարչագործութիւնը «լուրջ սպառնալիքի տակ է՝ Աստծոյ կողմից մեր խնամքին վստահուած բարիքների անպատասխանատու օգտագործման եւ չարաշահման պատճառով»։

Բանաձեւը եւ աստուածաշնչական ընթերցումները

Այս պատճառով է մշակուել յատուկ բանաձեւ՝ որոշ ցուցումներով։ Օրինակ՝ նուիրաբերութեան աղօթքի համար Տիրոջը կաղերսուի, որպէսզի «սիրով պահպանենք Քո ձեռքերի գործը», մինչդեռ հաղորդութիւնից յետոյ աղօթելու ենք, որպէսզի «սպասելով նոր երկնքի եւ նոր երկրի՝ սովորենք ապրել ներդաշնակ բոլոր արարածների հետ»։

Աստուածաշնչական ընթերցումների վերաբերեալ Հին Կտակարանից առաջարկւում է «Իմաստութեան Գրքից» այն հատուածը, որտեղ «ունայն» են համարուում այն ​​մարդիկ, ովքեր չեն ճանաչում Աստծուն նրա գործերում (13,1-9)։ Սաղմոսի համար յղում է կատարուելու թիւ 18-ին՝ «Երկինքը պատմում է Աստծոյ փառքը» եւ թիւ 103-ին՝ «Տէրն ուրախանայ իր արարածներով»։ Մինչդեռ Նոր Կտակարանից նշուում է Սուրբ Պօղոս Առաքեալի Կողոսացիներին ուղղուած թղթի այն  հատուածը, որտեղ ասւում է. «Յիսուս Քրիստոսը աներեւոյթ Աստծոյ պատկերն է, անդրանիկը բոլոր արարածների, որովհետեւ նրանով ստեղծուեց այն ամէնը, ինչ որ երկնքում է եւ ինչ որ՝ երկրի վրայ՝ ինչ որ երեւում է եւ ինչ որ չի երեւում» (1, 15-20) ։

Մատթէոսի Աւետարանից երկու հատուած

Կան նաեւ երկու հատուածներ Մատթէոս Աւետարանիչից, որոնց կարելի է յղում անել.

Առաջինում (6, 24-34) Յիսուսը մեզ հրաւիրում է նայել երկնքի թռչուններին, որոնք «չեն սերմում, եւ ոչ էլ հնձում, ոչ էլ ամբարների մէջ ժողովում», այլ սնւում են «Երկնային Հօրից», եւ դիտարկել «դաշտի շուշաններին», որոնք «ոչ ջանք են անում՝ ոչ մանում», սակայն փառքի մէջ են, աւելի, քան թագաւորները:

Երկրորդում՝ (8,23-27) Աստծոյ Որդին «սաստեց քամիներին եւ ծովին, եւ մեծ խաղաղութիւն եղաւ»:

Երկու կարեւոր տարեդարձեր

Մամլոյ ասուլիսին լրագրողների հետ հանդիպմանը ներկայ էին Մարդկային Համապարփակ Զարգացումի Ծառայութեան Վերատեսչութեան Վերատեսուչ Կարդինալ Միքայէլ Շեռնին, Յիսուսեան Միաբանութեան անդամ,  եւ   Աստուածային Պաշտամունքի եւ Խորհուրդների Մատակարարման Վերատեսչութեան Քարտուղար Արքեպիսկոպոս Գերապայծառ Ֆրանչեսքօ Վիոլան, Ֆրանչեսկեան Միաբանութիւն:

Կարդինալ Շեռնին իր ելոյթում նախ նկատել տուեց, որ այս նոր ձեւակերպումները զուգատիպում են երկու կարեւոր  յիշատակութեան հետ՝ Սուրբ Յովհաննէս Պօղոս Բ-ի կողմից երեսունհինգ տարի առաջ՝ 1990 թուականին ստորագրուած Խաղաղութեան համաշխարհային օրուայ համար պատգամի՝ «Խաղաղութիւն Արարիչ Աստծոյ հետ, խաղաղութիւն ողջ Արարչագործութեան հետ» տիտղոսով, եւ Ֆրանչիսկոս Պապի «Laudato si’ - Գովեալ լինես» կոնդակի տասներորդ տարեդարձի, որը ստորագրուել է 2015 թուականին եւ վերաբերում է «համապարփակ բնապահպանութեանը»։

Արարչագործութեան խորհուրդը միշտ տօնւում է կաթողիկէ Պատարագում

Ծիրանաւորն այնուհետեւ բացատրեց, որ Արարչագործութեան խորհուրդը միշտ տօնւում է կաթողիկէ Պատարագում, քանզի «Սուրբ հաղորդութիւնը միաւորում է երկինքն ու երկիրը, ընդգրկում եւ թափանցում է բոլոր արարչագործութիւնների մէջ։ Եւ երբ այն նշւում է, ամբողջ տիեզերքը շնորհակալութիւն է յայտնում Աստծուն»։ Իսկ նոր բանաձեւի նպատակն է «ծիսական, հոգեւոր եւ համայնքային կերպով  աջակցել այն հոգատարութեան համար, որը բոլորս պէտք է տածենք բնութեան՝ մեր ընդհանուր տան հանդէպ»։

Անդաստանները եւ Պահքի չորս շրջանները

Մենք բոլորս «կոչուած ենք լինելու Աստծոյ կողմից մեզ վստահուած ամեն բանի հաւատարիմ կառավարիչներ մեր ամենօրեայ ընտրութիւններում եւ հանրային քաղաքականութեան մէջ, ինչպէս նաեւ աղօթքում, երկրպագութեան մէջ եւ աշխարհում մեր ապրելակերպում», նշեց իր հերթին Արքեպիսկոպոս Վիոլան եւ նկատել տուեց, որ Արարչագործութեանը յատուկ նշանակութիւն են տալիս Անդաստանները եւ Պահքի չորս շրջանները՝ իւրաքանչիւրը երեքօրեայ ծոմապահութեամբ, որոնք հաստատուել են Եկեղեցու կողմից եւ նշւում են տարուայ չորս եղանակների սկզբում։ Այսուհետ, ընդգծեց նա, դրանք «կկարգաւորուեն Եպիսկոպոսական համաժողովների կողմից՝ ինչպէս ժամանակի, այնպէս էլ տօնելու ձեւի առումով»՝ «տարբեր տեղական իրավիճակներին եւ հաւատացեալների կարիքներին» պատշաճեցնելու նպատակով։

«Մենք Աստուած չենք»

Այսօր, «նաեւ շնորհիւ Ֆրանչիսկոս Պապի վարդապետութեան, աւելի ենք գիտակցում, որ ապրում ենք լուրջ բնապահպանական ճգնաժամ», ասաց Գերապայծառը եւ պատասխանատուութեան կոչ ուղղեց բոլորին․ «Մենք Աստուած չենք։ Երկիրը նախորդել է մեզ եւ մեզ տրուել է»։ «Իւրաքանչիւր համայնք կարող է Երկրի բարութիւնից վերցնել այն, ինչ իրեն անհրաժեշտ է իր սեփական գոյատեւման համար, բայց նաեւ պարտականութիւն ունի պաշտպանել այն եւ երաշխաւորել դրա բերրիութեան շարունակականութիւնը ապագայ սերունդների համար», բացատրեց Աստուածային Պաշտամունքի եւ Խորհուրդների Մատակարարման Վերատեսչութեան Քարտուղարը եւ աւելացրեց, որ պաշտպանել նշանակում է հոգ տանել, պահպանել, հսկել» ինչը «ենթադրում է մարդկանց եւ բնութեան միջեւ պատասխանատու փոխադարձութեան յարաբերութիւններ»։

Մեղքը դրսեւորւում է պատերազմներում եւ բնութեան դէմ ուղղուած յարձակումներում

Սակայն այսօր «Ստեղծողի, մարդկութեան եւ ամբողջ արարչագործութեան միջեւ ներդաշնակութիւնը ոչնչացուել է»։ Փորձում ենք զբաղեցնել «Աստծոյ տեղը՝ հրաժարուելով ճանաչել մեզ որպէս սահմանափակ արարածներ», այն աստիճան, որ այդ «մեղքը դրսեւորուում է իր ողջ կործանարար ուժով պատերազմներում, բռնութեան եւ վատ վերաբերմունքի տարբեր ձեւերում, թոյլերին լքելու մէջ, բնութեան դէմ ուղղուած յարձակումներում»։

Դրան հակառակ՝«բոլոր արարածների հետ ներդաշնակութիւնը կարող է առաջանալ միայն հաշտութեան փորձառութիւնից, որը հնարաւոր է դարձնում Աստծոյ եւ մեր եղբայրների հետ հաղորդակցութիւնը», եզրափակեց խօսքը արքեպիսկոպոս Վիոլան։