Աշխարհի խաղաղութեան նուիրուած Ս. պատարագով եւ գերազանց յաջողութեամբ աւարտուեց Սուրբ Թադէի Վանքի եռօրեայ ուխտագնացութիւնը

Ատրպատականի Հայոց թեմի հովանաւորութեան ներքոյ դարաւոր իր գոյութիւնը պահպանած Ս. Թադէոս առաքեալի վանքը եռօրեայ ուխտագնացութեան համար իր դռները լայն բացեց աշխարհի տարբեր երկրներից եւ յատկապէս Իրանից եւ մայր հայրենիքից ժամա­նած ուխտաւորների առջեւ:

Այս տարի, հակառակ մի քանի ամիսներ առաջ երկրում տիրած ռազմական անապահով դրութեան, մեծ թուով ուխտաւորներ ժամանեցին հնադարեայ վանքը, ուխտագնացութեան 71րդ տարուայ օղակը աւելացնելու տասնամեակների կշեռք ունեցող ոսկէ շղթայի վրայ:

31 Յուլիսից մինչեւ 2 Օգոստոս 2025 տեւած եռօրեայ ուխտագնացութեան մասնակցեցին շուրջ 3000 ուխտաւորներ: Դրանցից ոմանք նոյնիսկ Չորեքշաբթի օրուանից ժամանել էին վանք, իսկ ուրիշներ միայն Շաբաթ օրը հասան սրբավայրը, իրենց ուխտը մատուցելու Աստծուն, հայ ժողովրդի դարաւոր սրբարանում:

Աշխարհի խաղաղութեան ձօնուած սոյն ուխտագնացութիւնը վայելում էր Մեծի Տանն Կիլիկիոյ կաթողիկոս Արամ Ա վեհափառ հայրապետի բարձր հովանաւորութիւնը, իսկ եռօրեայ ուխտագնացութեան նախագահողը եւ Ս. պատարագը մատուցողն էր Ատրպատականի Հայոց թեմի առաջնորդ Գրիգոր արք. Չիֆթճեանը: Թեմական խորհուրդը նախօրօք արդէն ստանձնել էր պետական եւ շրջանային բոլոր պատասխանատուութիւնները, իսկ ուխտագնացութեան կազմակերպումը գործնապէս ստանձնել էր Վանքերի ուխտագնացութեան յանձնախումբը, անձնուէր անդամների մասնակցութեամբ:

Պատմական Արտազ գաւառում Ս. Թադէոս առաքեալի վեհակառոյց վանքի կամարների տակ, 1954 թուականից սկսուած այս պաշտօնական ուխտագնացութիւնները ամէն տարի իւրայատուկ ապրումներով եւ հոգեւոր ու ազգային իր մթնոլորտով գօտեպնդում են համայն իրանահայութեանը, յատկապէս ատրպատականցի հային, ինչպէս նաեւ հեռաւոր երկրներում ապրող բիւրաւոր հայերին, որոնք երբեմն անձամբ ներկայ գտնուելով եւ երբեմն հեռակայ հետեւողութեամբ իրենց ուխտն են մատուցում առ Աստուած:

Ատրպատականի տարբեր շրջաններից՝ Թաւրիզից, Ուրմիայից, Գեարդաբադից, Ռահուայից, Սալմաստից, Բեդելբոյից, Իրանի տարբեր քաղաքներից՝ Թեհրանից, Սպահանից, Ահուազից, Արաքից, Անզալիից եւ այլ շրջաններից, ինչպէս նաեւ հայրենիքից ու արտասահմանից բազմաթիւ ուխտաւորներ ժամանեցին Ս. Թադէոս առաքեալի վանքը, սկսեալ 30 Յուլիս 2025ից, մասնակից լինելու եկեղեցական արարողութիւններին եւ մանաւանդ Շաբաթ օրը մատուցուելիք հանդիսաւոր Ս. պատարագին, ազգային տօնախմբութեամբ նշելու վանքի Ուխտի օրը:

Տարիների սովորութեան համաձայն, Վանքերի ուխտագնացութեան գործադիր յանձնախմբի կողմից, ինչպէս նաեւ տեղական Կարմիր Մահիկի կենտրոնի օժանդակութեամբ, տասնեակներով վրաններ էին լարուել Ս. Թադէի վանքի շրջակայքում, հիւրընկալելու համար բոլոր ուխտաւորներին: Ուխտաւորներից ոմանք հեռաւոր շրջաններից լինելով, Երեքշաբթի, 29 Յուլիս 2025ից արդէն ժամանել էին Վանք եւ լարել իրենց վրանները, երկու օր եւս ապրելու Ս. Թադէի միջավայրում:

Ուրբաթ, 1 Օգոստոսի 2025ի երեկոյեան ժամը 3:30ին, Սուրբ Թադէի վանք ժամանեց Ատրպատականի Հայոց թեմի առաջնորդ սրբազանը: Վանքի վերջին պտոյտի մօտ, սրբազանի շքախումբը կանգնեց եւ հայ նահատակների յուշարձանի առջեւ հոգեհանգիստ կատարուեց, պետական պատասխանատուների ներկայութեամբ: Ինքնաշարժները առաջնորդեցին շքախումբը մինչեւ վանքի մուտքը, որտեղ հաւաքուած ուխտաւորները տաճարի զանգի ղօղանջի ներքոյ դիմաւորեցին առաջնորդ սրբազան հօրը: Սրբազան հայրը օրհնեց Խնամակալ կանանց պատրաստած, եւ հայկական գեղջկական տարազով պճնազարդուած երեխաների՝ Մոնթէ եւ Սկարլէտ Ենովքեանների ձեռամբ իրեն մատուցուած «Աղուհաց»ը, մաղթելով, որ հայոց սեղաններից անպակաս լինի աղուհացն ու ջուրը:

«Հրաշափառ» շարականի երգեցողութեամբ թափօրը առաջնորդուեց մայր տաճար, եւ Ս. խորանի առջեւ տեղի ունեցաւ Կանոնական աղօթքը: Նոյն առիթով, սրբազան հայրը պատգամեց դիմաւորող հաւատացեալներին, ուխտի գաղափարով զօրանալու, եւ բոլորի սրտում եղած փափաքը երկնային զօրութեան իրականութեան վերածուելու աղօթք բարձրացնելով առ Աստուած:

Սրբազանը ողջունեց ներկայ ուխտաւորներին, իր ուրախութիւնն ու բարձր գնահատանքը յայտնելով նրանց ունեցած խորը հաւատքին համար: «Այս տարի մեր ուխտագնացութիւնը աղօթքի զօրութեամբ ձօնել ենք աշխարհի խաղաղութեան եւ մարդկութեան միջեւ սիրոյ ու համերաշխութեան: Մարդիկ աշխատասէր, խաղաղարար, շրջապատին սիրող ու յարգող են ճանաչւում, բայց չեն դադարում մարդկանց կեանքը խառնակելու, աշխարհը խաղաղութիւնից զրկելու եւ ոխն ու քէնը, ոճիրն ու մահը տարածելուց յետ կանգնելուց: Աւելին, աշխարհի խաղաղութեան մրցանակների արժանանալու ցանկութիւն են արտայայտում: Բազմահազար անմեղ մարդիկ զոհւում են ամէն օր. հազարաւոր երեխաներ սոված նիհարում եւ մեռնում են ամէն օր. եւ այս ամէնը, աշխարհում խաղաղութիւն հաստատելու մարդկանց ձեռամբ են տեղի ունենում», ասաց սրբազան հայրը: Նա բարձր գնահատեց Թեմական խորհրդի եւ Վանքերի ուխտագնացութեան յանձնախմբի աշխատանքը, եւ բարի յաջողութիւն մաղթեց բոլորին: Այս առիթով նա ուրախութեամբ յայտնեց, որ Հիւսիսային Ամերիկայի Արեւմտեան թեմից երկու անձեր մեծ ուրախութեամբ հովանաւորել են սոյն ուխտագնացութեան երեք օրերին, վանքում ծառայող բոլոր անձերի նախաճաշը, ճաշն ու ընթրիքը: Սրբազանը այս առթիւ յատկապէս յիշեց Ֆրեզնոյի հանգուցեալ Գրիգոր աւագ սրկ. Քէհէյեանին եւ Էնսինոյի Սուրբ Նահատակաց եկեղեցու բարեպաշտ հաւատացեալներին:

ԵՐԵԿՈՅԵԱՆ ԺԱՄԵՐԳՈՒԹԻՒՆ

Ուրբաթ, երեկոյեան ժամը 5:30ին կատարուեց Երեկոյեան ժամերգութիւնը, մասնակցութեամբ հոգեւորականաց դասի եւ բարեպաշտ ուխտաւոր ժողովրդի:

Տաճարի աջակողմում տեղադրուել էր վանքի հսկայ խաչափայտը, մեխերով պատուած, որի վրայ հաւատացեալներ կախեցին իրենց աղօթքներն ու խնդրուածքները, ուխտերն ու փափաքները, մաղթելով, որ Սուրբ Թադէոս առաքեալի եւ Սուրբ Սանդուխտ կոյսի բարեխօսութեամբ կը կատարուի բոլոր խնդրանքները:

Յայտնենք, որ քահանայ հայրերը Ուրբաթ եւ Շաբաթ օրերին մկրտութեան արարողութիւններ կատարեցին, իրենց երեխաները վանքում կնքելու ուխտ ունեցող ընտանիքների փափաքը իրականացնելով: Նոյն գիշեր, Չալդրանի կուսակալը այցելեց առաջնորդ սրբազան հօր սենեակը վանքում, եւ զրուցեց յաջորդ օրուայ ծրագրերի շուրջը: Հանդիպմանը ներկայ էին Թեմական խորհրդի ներկայացուցիչները:

Յաջորդ օրը առաւօտեան, Ս. պատարագից առաջ, նոյն սենեակում սրբազան հօր հետ հանդիպեցին Արեւելեան եւ Արեւմտեան շրջանների Փոքրամասնութեան պատասխանատուները:

ՊԱՇՏՕՆԱԿԱՆ ՀԱՆԴԻՊՈՒՄ՝ ՊԵՏԱԿԱՆ ՆԵՐԿԱՅԱՑՈՒՑԻՉՆԵՐԻ ՀԵՏ

Յաջորդ օրը, Շաբաթ 2 Օգոստոսի 2025ի առաւօտեան ժամը 10ին, վանքի հարաւային մասում, շուրջ 200 մետր հեռաւորութեան վրայ լարուած պետական հսկայ վրանի տակ պաշտօնական հանդիպում տեղի ունեցաւ առաջնորդ սրբազանի եւ Չալդրանի կուսակալ Մոհամմադ Ռեզայի միջեւ, ներկայութեամբ Թեմական խորհրդի կազմին: Ներկայ էին Ատրպատականի պետական պատասխանատուներ, բարձրաստիճան զինուորականներ եւ ապահովական կառոյցների գնդապետները, եւ Իրանի եկեղեցիների պահպանութեան հիմնարկի պատասխանատու գործարար Ալէն Գրիգորեանը:

Առաջնորդ սրբազանը իր պաշտօնական խօսքը սկսելուց առաջ, բոլորին հրաւիրեց մէկ րոպէ յոտնկայս յարգելու յիշատակը բոլոր այն նահատակներին, որոնք սիոնիստական յարձակման ժամանակ կորցրին իրենց կեանքը: Եռօրեայ ուխտագնացութեան առթիւ Արեւմտեան Ատրպատականի պետական կառոյցներին, ու յատկապէս նահանգապետութեան ու Չալդրանի կուսակալութեան անմիջական օժանդակութեան համար, անձնապէս եւ Թեմական իշխանութեան անունից շնորհակալութիւն յայտնեց սրբազանը, անդրադառնալով կարգապահական ուժերի եւ ուխտաւորների հսկայ բազմութեան կեցութեան իրենց օժանդակութիւնը բերած քաղաքապետարանական կառոյցներին՝ բուժօգնութեան, հրշէջին եւ մաքրութեան պատասխանատուներին: «Շատերի համար նախանձելի է մեր սրբավայրի կանոնաւորութիւնը, շինարարական ապահովութիւնը, եւ կարգն ու կանոնը: Իրանի պետութեան խոր յարգանքն է այս, որը Իսլամական Հանրապետութիւնը արտայայտում է հանդէպ միաստուածեան կրօնին՝ Քրիստոնէութեան: Այս առիթով մեր երախտագիտութիւնն ենք յայտնում երկրի կրօնական առաջնորդին եւ պետական բոլոր կառոյցներին, յատկապէս Չալդրանի կուսակալին, ամէն բանից առաջ խաղաղութիւն մաղթելով: Այսօրուայ մեր պատարագն ու մեր բոլորի աղօթքը ուղղուած է առ Աստուած, աշխարհի խաղաղութեան համար», ասաց սրբազանը:

«ԱԼԻՔ»

Աղբիւրը` Ասպարէզ